Truskawka: ulubiony czerwony owoc
Ciemnoczerwony kolor, miękki miąższ i aromatyczny smak - to cechy charakterystyczne truskawek. Szczególnie latem świetnie sprawdzają się w ciastach oraz jako owocowy element deserów. Truskawki są również używane jako składnik dań pikantnych.
Co to jest truskawka
Truskawka (łac. fragaria) należy do rodziny różowatych i do podrodziny Rosoideae, do której zalicza się również np. przywrotnik pospolity czy pięciornik. Podobnie jak maliny oraz jeżyny truskawki botanicznie nie są jagodami.
Tak rośnie truskawka
Truskawka rośnie blisko ziemi. Kwiaty rośliny są białe do żółtawych i zwykle kwitną pod koniec chłodniejszych okresów. Sama truskawka jest owocem pozornym. Oznacza to, że rzeczywiste owoce rośliny nie składają się z czerwonego miąższu. Małe żółto-zielone ziarna na powierzchni to pojedyncze owoce Dokładnie mówiąc, nie są to owoce, ale orzechy.
Różnorodność smaków truskawki
Istnieje prawie 100 odmian różniących się kształtem, kolorem i smakiem - od ciemnoczerwonych, małych i okrągłych po jasnoczerwone, duże i stożkowe. W zależności od odmiany truskawki mają smak owocowy do pikantnego. Z reguły to właśnie małe owoce są lepsze od dużych pod względem zapachu i smaku - pod warunkiem, że są w pełni dojrzałe. Badania wykazały, że w pełni dojrzałe owoce zawierają do 20 procent więcej składników odżywczych. Dlatego przy zakupie należy się upewnić, że owoce nie mają już jasnych plamek. W przeciwieństwie do wielu innych owoców, truskawki nie dojrzewają po zbiorze.
Skąd pochodzi truskawka?
Wiadomo, że truskawki były spożywane już w epoce kamiennej. Ich pierwotna wielkość była podobna do dzisiejszej dzikiej truskawki. Uprawę truskawek rozpoczęto w średniowieczu. Począwszy od XVIII wieku istnieją dowody na pierwsze eksperymenty z krzyżowaniem i tworzeniem nowych odmian. Cel: owoce mają być większe. Z truskawki chilijskiej oraz szkarłatnej importowanej z Ameryki Północnej powstał około 1750 duży owoc znany nam dzisiaj jako truskawka ogrodowa. Od tego czasu wyhodowano ponad 1000 odmian truskawek. Większość odmian rośnie w strefie umiarkowanej. Szczególnie dzika truskawka jest szeroko rozpowszechniona w Europie, USA i północnej Azji.
Kiedy uprawia się i zbiera truskawki?
Wskazówki dotyczące sadzenia truskawek
Truskawki najlepiej sadzić pod koniec sierpnia, ale nie później niż do końca września. Dzięki temperaturom ostatnich ciepłych dni młode rośliny mogą wzmocnić się na tyle, aby przetrwać zimę. Daje to młodym truskawkom wystarczająco dużo czasu na rozwinięcie kwiatów przed pierwszymi przymrozkami. Od tego zależy, ile owoców roślina przyniesie w kolejnym roku. Truskawki można sadzić również wiosną. Odpowiednie na ten czas są tzw. rośliny frigo, które ogrodnik uprawia już przez zimę i są dostępne w postaci sadzonek. Po zasadzeniu rośliny wydają pierwsze owoce średnio po 100 dniach.
Truskawki lubią słońce
Zasadniczo truskawki lubią miejsca nasłonecznione i nie powinny znajdować się w tym samym miejscu dłużej niż trzy lata, ponieważ w przeciwnym razie z roku na rok ich owoce będą coraz mniejsze. Niedojrzałe truskawki nie będą dojrzewać po zbiorze. Z tego powodu należą do owoców nieklimakterycznych. Najlepszy czas na zbiory to okres, gdy owoce są pięknie czerwone i nie mają już zielonych plamek. Intensywny zapach i miękka konsystencja również wskazują na optymalny stopień dojrzałości.
Zrównoważona uprawa truskawek
Truskawki to wrażliwe rośliny. Jeśli chcesz uprawiać je w sposób zrównoważony i ekologiczny, należy stosować się do poniższych wskazówek: W przypadku ekologicznej uprawy truskawek zabronione jest stosowanie jakichkolwiek pestycydów i nawozów chemicznych. Do walki ze szkodnikami należy wykorzystywać środki naturalne. Na przykład szare mydło zabija roztocza. Przykrycie roślin włókniną również zapewnia ochronę. Aby zapobiec rozwojowi grzybów, zaleca się pozostawienie większej przestrzeni między roślinami. Mimo że w ten sposób grzyby mają większą powierzchnię do rozwoju, rośliny nie zakażają się wzajemnie. Warstwa słomy jako podłoże zapewnia, że gleba pozostaje stosunkowo sucha, a także stanowi ochronę przed ślimakami i innymi szkodnikami.
Kiedy jest sezon na truskawki?
Sezon na truskawki zależy od pogody i dlatego może być różny w poszczególnych latach. Z reguły rośliny truskawkowe kwitną w kwietniu i maju. Sezon kończy się najpóźniej pod koniec lipca. Do tego czasu owoce można zbierać w zależności od regionu. Truskawki rosnące dziko można spotkać jedynie na skrajach lasów i polanach w czerwcu i lipcu.
Lista kontrolna świeżych truskawek:
- równomiernie jaskrawa czerwień
- aromatyczny zapach
- brak widocznych zgnieceń
- jędrny miąższ
- zielone działki bez białych końcówek z krótką zieloną szypułką
Przechowywanie truskawek
Sezon na truskawki jest krótki, ale małe czerwone owoce są bardzo poszukiwane. Jak najlepiej je przechowywać i jak cieszyć się truskawkami przez cały rok? Lodówka to najlepsze miejsce do przechowywania truskawek. Mogą tam być przechowywane przez maksymalnie tydzień. Po tym czasie należy wyrzucić zbyt miękkie i nadgniłe owoce. Truskawki można również suszyć lub przetworzyć, aby przedłużyć ich okres przydatności do spożycia.
Truskawki można łatwo zamrozić
Zamrażanie to sposób na zakonserwowanie truskawek. Warto przy tym wiedzieć: Dodanie cukru przedłuża trwałość mrożonych truskawek. W tym celu należy rozpuścić 500 g cukru w takiej samej ilości gorącej wody i zalać tym syropem owoce. Przed zamrożeniem pozostawić do całkowitego ostygnięcia. Należy również zwrócić uwagę na następujące kwestie:
- Owoce należy dobrze umyć, a następnie dokładnie osuszyć, w przeciwnym razie owoce zamrożą się w dużych kawałkach.
- Za smak odpowiada łodyga, dlatego należy ją usunąć tuż przed zamrożeniem.
- Na torebki z zamrożonymi truskawkami należy nakleić datę zamrożenia. Mrożone truskawki można przechowywać około roku.
- Po rozmrożeniu truskawki będą miękkie. Jeżeli nie lubisz miękkich truskawek, należy owoce przed zamrożeniem zmiksować.
Dodatkowa wskazówka:
Najlepszym sposobem zapobiegania sklejaniu się truskawek w zamrażarce jest ich szybkie wcześniejsze zamrożenie. Aby to zrobić, po prostu umieść świeże owoce obok siebie na talerzu i zamroź je w zamrażarce przez godzinę lub dwie.
Ciekawostki o truskawkach
Ciekawostki i zabawne fakty tego ulubionego czerwonego owocu:
Rozprzestrzenianie się
W celu rozmnażania truskawka nie jest uzależniona od żadnej innej rośliny, ponieważ jest hermafrodytą. Ssaki, takie jak lis, jeż czy ptaki zjadają ich owoce. Małe orzeszki nie są trawione i są ponownie wydalane. W ten sposób roślina się rozprzestrzenia. Jeśli owoce pozostaną na krzaku, wysychają, a następnie opadają na ziemię. W ten sposób mogą również rozwijać się nowe rośliny. Oprócz wielu form hybrydowych botanicy rozróżniają truskawkę uprawną i truskawkę dziką. Ponadto dzielą się one na odmiany jednonasienne i wielonasienne.
Mali pomocnicy
Mrówki należą do zwierząt, które przyczyniają się do rozprzestrzeniania się truskawek. Znoszą owoce do swoich nor i karmią miąższem swoje larwy. W trakcie tego procesu pozostawiają na miąższu małe orzeszki. Następnie „mrówczy śmieciarz” zabiera je z powrotem na zewnątrz.
Mylenie z ananasem
Ze względu na łacińską nazwę fragaria x ananassa oznaczającą truskawkę ogrodową, w Austrii nazywano ją ananasem. Ten termin nie jest obecnie zbyt powszechny. Jednak od czasu do czasu słyszy się jeszcze nazwę truskawka ananasowa.
Co kryje się w truskawce
Truskawki są bogate w ważne witaminy i minerały. Czerwone owoce mają również wysoką zawartość błonnika i zawierają polifenole. Mogą one chronić organizm przed chorobami sercowo-naczyniowymi.
kcal: 32 kcal
Węglowodany: 5,5 g
Białko: 0,8 g
Tłuszcze: 0,4 g
Witamina A: 3 µg
Witamina B1: 0,03 mg
Witamina B2: 0,06 mg
Witamina B6: 0,06 mg
Witamina C: 62 mg
Witamina E: 0,1 mg
Wapń: 24 mg
Żelazo: 1 mg
Potas: 147 mg
Magnez: 15 mg
Sód: 2 mg
