Klimatyzacje - przyjemny chłód latem

W upalne dni również w biurach i prywatnych mieszkaniach panują wysokie temperatury. Do chłodzenia wykorzystywane są często klimatyzatory, których celem jest zapewnienie przyjemnej temperatury w pomieszczeniach.

1. Klimatyzacje

Klimatyzatyzacje to ogólnie urządzenia służące do obniżania temperatury powietrza. Jednak wiele modeli oferuje dodatkowe funkcje. Poniżej znajdziesz informacje na temat różnych opcji dodatkowych oraz zasady działania klimatyzatorów.

1.1 Obszary zastosowania

Obszar zastosowania klimatyzatora zależy od jego wyposażenia. Urządzenia z wyjątkowo obszernym wyposażeniem oprócz funkcji chłodzenia oferują również następujące możliwości:

• dodatkowa funkcja ogrzewania
• kontrola wilgotności powietrza (nawilżanie/suszenie)
• oczyszczanie powietrza (filtrowanie/wymiana powietrza)

Oprócz urządzeń, które zapewniają dopływ powietrza z zewnątrz, a tym samym oferują funkcję wentylacji, na rynku dostępne są również jednostki służące wyłącznie do recyrkulacji powietrza.

1.2 Sposób działania

Zasada działania klimatyzacji ogólnie odpowiada zasadzie działania lodówki. Klimatyzatory są więc zasadniczo wyposażone w następujące komponenty:

• parownik
• sprężarkę
• kondensator

Oprócz tego system chłodzenia jest wypełniony specjalną cieczą chłodzącą.

Podczas pracy urządzenia czynnik chłodniczy paruje w parowniku, co obniża jego temperaturę. Czynnik chłodniczy w stanie lotnym jest doprowadzany przez przewody rurowe, przez które przechodzi powietrze przeznaczone do chłodzenia. W ten sposób niska temperatura przenosi się na powietrze, które na koniec jest odprowadzane do pomieszczenia.

W następnym kroku czynnik chłodniczy przedostaje się do sprężarki, gdzie następuje jego skraplanie, co powoduje wzrost temperatury. Aby czynnik chłodniczy ponownie osiągnął temperaturę wyjściową, jest on ponownie przeprowadzany przez przewody rurowe. Przez przewody rurowe przechodzi również powietrze i w ten sposób następuje wymiana ciepła. Ogrzane powietrze jest następnie uwalniane na zewnątrz. Następnie ciecz chłodząca ponownie dociera do parownika i obieg chłodzenia rozpoczyna się od początku.

Przedstawiony sposób działania opisuje tak zwany system powietrze-powietrze. Na rynku dostępne są również klimatyzatory przenośne, które pracują w oparciu o system woda-powietrze: w tym przypadku istnieje dodatkowy zbiornik wody, który pomaga schłodzić czynnik chłodniczy po skropleniu. Ta technologia zapewnia większą wydajność.

2. Rodzaje klimatyzatorów

Klimatyzacje są oferowane w różnych wersjach:

• klimatyzacje przenośne (tzw. monobloki)
• urządzenia typu Split
• klimatyzacje okienne
• klimatyzacje inwerterowe

W poniższych rozdziałach przedstawiamy szczegółowe informacje na temat klimatyzacji przenośnych i urządzeń typu Split oraz technologii inwerterowej.

2.1 Klimatyzacje przenośne

Klimatyzacje przenośne składają się z jednej jednostki i dlatego warianty te nazywane są również monoblokami. Urządzenia te mają tę zaletę, że można używać ich elastycznie w różnych pomieszczeniach. Monobloki zazwyczaj mają gruby przewód wylotowy. Przewód ten należy wyprowadzić na zewnątrz przez otwór w ścianie lub przez otwarte okno. Za pomocą przewodu ciepłe powietrze wylotowe jest uwalniane na zewnątrz.

Podczas odprowadzania powietrza wytwarzane jest niewielkie podciśnienie. W rezultacie ciepłe powietrze przedostaje się przez szczeliny w drzwiach i oknach do środka. Aby temu zapobiec, niektóre klimatyzatory przenośne są wyposażone w drugi przewód, który zasysa powietrze i przeprowadza je przez obieg chłodzenia.

Są też monobloki bez przewodu wylotowego; takich urządzeń jest jednak niewiele. Zamiast odprowadzać ciepłe powietrze na zewnątrz, urządzenia te doprowadzają je do pomieszczenia, co praktycznie uniemożliwia faktyczne schłodzenie powietrza w całym pomieszczeniu.

W klimatyzatorach przenośnych ciepłe powietrze jest wyprowadzane przez przewód na zewnątrz.

2.2 Urządzenia typu Split

Klimatyzatory typu Split składają się z dwóch jednostek, z których jedna jest zainstalowana w mieszkaniu, a druga na ścianie zewnętrznej. Ponieważ urządzenia te są zamontowane na stałe, nie są tak elastyczne w użyciu jak klimatyzatory przenośne, ale mimo to mają dwie istotne zalety. Urządzenia typu Split są zwykle bardziej energooszczędne niż monobloki. Ponadto sprężarka lub kondensator są umieszczone w jednostce zewnętrznej. Dzięki temu hałas w mieszkaniu jest znacznie mniejszy. W związku z tym warianty te lepiej nadają się do stosowania w sypialniach.

Obie jednostki są połączone ze sobą za pomocą przewodu. Jest to przewód zasilający dla urządzenia zewnętrznego i służy on również do wymiany powietrza między poszczególnymi jednostkami.

Ponieważ urządzenia typu Split można stosować tylko wewnątrz, oprócz konwencjonalnych modeli dostępne są również tak zwane klimatyzatory Multi Split. Składają się one z kilku jednostek wewnętrznych, które są połączone z jedną jednostką zewnętrzną. Umożliwia to jednoczesne chłodzenie różnych pomieszczeń.

Taka jednostka wewnętrzna rozprowadza schłodzone powietrze z klimatyzacja typu Split.

2.3 Klimatyzatory inwerterowe

Klimatyzacja z inwerterem oferują znaczącą przewagę nad innymi urządzeniami: w tych szczególnych wariantach istnieje możliwość elektronicznego sterowania sprężarką. Podczas gdy konwencjonalne klimatyzatory można jedynie włączać i wyłączać, inwerter umożliwia regulację mocy. Dzięki temu można zawsze dostosować intensywność pracy urządzenia do panujących warunków pogodowych lub temperaturowych.

Ten zewnętrzny moduł klimatyzatora typy Split jest wyposażony w technologię inwerterową.

3. Określenie mocy chłodniczej

Potrzebna moc chłodnicza zależy od różnych czynników. W szczególności są to:

• wielkość pomieszczenia,
• układ pomieszczenia (skierowane na północ lub południe, piwnica versus poddasze),
• izolacja oraz
• liczba i wielkość okien.

Określenie potrzebnej mocy chłodniczej zleć ekspertowi.

Ogólnie stosuje się dwie metody obliczania odpowiedniej mocy chłodniczej:

1. Według powierzchni podstawowej

   • Oblicz liczbę metrów kwadratowych pomieszczenia (długość x szerokość w metrach).
   • Uzyskaną wartość pomnóż przez 60.

2. Według objętości

   • Oblicz objętość pomieszczenia (długość x szerokość x wysokość w metrach).
   • Uzyskaną wartość pomnóż przez 30.

Jeśli na rynku nie ma klimatyzatora przenośnego o odpowiedniej mocy chłodzenia, wybierz urządzenie o większej mocy.

4. Unijna etykieta energetyczna

Unijna etykieta efektywności energetycznej zawiera ważne dane dotyczące danej klimatyzacji. Oprócz podziału na klasy efektywności energetycznej od A+++ (najwyższa efektywność) do D (najgorsza wartość) na etykiecie podane są również między innymi takie dane, jak moc chłodzenia, roczne lub godzinowe zużycie energii oraz głośność i wydajność chłodzenia. W przypadku klimatyzacji z dodatkową funkcją ogrzewania większość wartości jest podawana podwójnie: dla funkcji chłodzenia i ogrzewania.

Wybierając urządzenie, zwróć uwagę na możliwie najlepszą klasę efektywności energetycznej. W przypadku trybu chłodzenia urządzenie powinno posiadać co najmniej wartość A, a w trybie ogrzewania – wartość B.

Oprócz tego kluczowe znaczenie mają w szczególności informacje na temat EER i COP lub SEER i SCOP: pozwalają one porównać pobór mocy z wydajnością chłodzenia (EER, SEER) lub wydajnością ogrzewania (COP, SCOP). Wyższa wartość oznacza lepszą wydajność chłodzenia i ogrzewania. Na przykład klimatyzator z EER lub SEER 5,0 zapewnia wydajność chłodzenia 5000 W przy poborze mocy 1000 W. Tak samo jest w przypadku wydajności ogrzewania.

Skróty oznaczają Energy Efficiency Ratio i Coefficient of Performance – poprzedzające S oznacza Seasonal. W miarę możliwości zwróć również uwagę na współczynniki SEER i SCOP: opierają się one na teście z wykorzystaniem kilku punktów pomiarowych, dzięki czemu wartości są pewniejsze i dokładniejsze, W przypadku klimatyzatorów z funkcją ogrzewania współczynnik SCOP jest podawany osobno dla różnych stref klimatycznych w Europie.

Porównanie dwóch etykiet energetycznych. Z lewej strony podany jest współczynnik EER (tylko funkcja chłodzenia), z prawej strony – współczynniki SEER i SCOP (funkcja chłodzenia i ogrzewania). Oprócz tego na prawej etykiecie podana jest głośność w pomieszczeniu i na zewnątrz, ponieważ etykieta dotyczy urządzenia typu Split.

5. Wskazówki, jak uzyskać przyjemną temperaturę w pomieszczeniu

Aby uzyskać przyjemny chłód w pomieszczeniu nawet przy wysokich temperaturach zewnętrznych, stosuj się do następujących wskazówek:

Żaluzje przeciwsłoneczne można łatwo zamontować.

• Zaciemnij pomieszczenie w ciągu dnia: w miarę możliwości uniemożliwiaj przedostawanie się światła słonecznego do mieszkania w ciągu dnia. Inaczej pomieszczenia będą niepotrzebnie nagrzewane. W związku z tym zaleca się zasunięcie zasłon oraz rozwinięcie rolet lub żaluzji.
• Drzwi i okna powinny być zamknięte: staraj się nie wpuszczać gorącego powietrza z zewnątrz. Otwieraj drzwi i okna w ciągu dnia tylko w razie potrzeby.
• Odpowiednie wietrzenie: nie rezygnuj z wietrzenia w okresie letnim. Otwórz przeciwległe okna na maksymalnie pół godziny. W miarę możliwości rób to wcześnie rano lub późnym wieczorem, kiedy na zewnątrz jest chłodniej.
• Chłodzenie przy użyciu klimatyzatora: używaj klimatyzatora tylko wtedy, gdy jest to konieczne do obniżenia temperatury; nie używaj klimatyzatora w trybie ciągłym. Zaleca się również, aby nie obniżać temperatury za bardzo. Temperatura w mieszkaniu powinna być niższa od temperatury zewnętrznej maksymalnie o sześć stopni Celsjusza. Oba sposoby postępowania pozwolą również obniżyć koszty energii elektrycznej.

6. Często zadawane pytania

• Czy klimatyzacja ma również funkcję ogrzewania?

  Zależy od konkretnego modelu. Niektóre warianty oferują różne dodatkowe funkcje, na przykład regulację wilgotności powietrza lub zintegrowane ogrzewanie. Takie klimatyzacje można wykorzystywać latem do chłodzenia, a zimą do ogrzewania.

• Do czego służy przewód wylotowy klimatyzacji? Jak działają urządzenia bez takiego przewodu?

  Klimatyzacje przenośne są zazwyczaj wyposażone w przewód wylotowy, który służy do odprowadzania ciepłego powietrza z pomieszczenia na zewnątrz, podczas gdy do pomieszczenia doprowadzane jest schłodzone powietrze. Niektóre warianty nie posiadają takiego przewodu, w związku z czym powietrze nie jest wyprowadzone na zewnątrz i pozostaje w pomieszczeniu. W związku z tym takie klimatyzatory nie zapewniają faktycznego chłodzenia lub chłodzą jedynie w minimalnym stopniu.

• Co oznaczają skróty SEER i SCOP?

  Skróty te odnoszą się odpowiednio do dwóch angielskich terminów: Seasonal Energy Efficiency Ratio i Seasonal Coefficient of Performance oraz opisują stosunek mocy pobieranej do mocy wyjściowej. Współczynnik SEER odnosi się do mocy chłodzenia, natomiast SCOP do ogrzewania. Wyższa wartość oznacza lepszą wydajność. Na przykład klimatyzacja o współczynniku SEER 5,0 i poborze mocy 1000 W zapewnia moc chłodzenia wynoszącą 5000 W.